จังหวัดบุรีรัมย์มีอาหารจานเด็ดที่เรียกว่า ขนมตดหมา ไม่เพียงแต่ช่วยกระตุ้นต่อมรับรสเท่านั้น แต่ยังพิสูจน์ถึงมรดกทางอาหารของจังหวัดอีกด้วย

ขนมตดหมา อัญมณีแห่งอาหารบุรีรัมย์

เมื่อพูดถึงอาหารไทยที่มีให้เลือกมากมาย อาหารประจำภูมิภาคมักจะขโมยความสนใจ โดยนำเสนอข้อมูลเชิงลึกที่เป็นเอกลักษณ์เกี่ยวกับวัฒนธรรมและประเพณีท้องถิ่นของแต่ละพื้นที่ จังหวัดบุรีรัมย์มีอาหารจานเด็ดที่เรียกว่า ขนมตดหมา อาหารอันโอชะของท้องถิ่นนี้ไม่เพียงแต่ช่วยกระตุ้นต่อมรับรสเท่านั้น แต่ยังเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงมรดกทางอาหารของจังหวัดอีกด้วย

ความมหัศจรรย์ของขนมตาดม้าอยู่ที่กลิ่นหอมที่ชวนหลงใหลอย่างไม่อาจต้านทานได้ ทันทีที่คุณเข้าใกล้แผงลอยหรือห้องครัวที่กำลังจัดเตรียม กลิ่นหอมจะฟุ้งไปในอากาศ รับรองว่าคุณจะได้รับประสบการณ์การรับประทานอาหารที่น่ารื่นรมย์ กลิ่นอันน่าหลงใหลนี้มีสาเหตุหลักมาจากการผสมผสานสมุนไพรและส่วนผสมในท้องถิ่นที่ใช้ ซึ่งแต่ละกลิ่นก็เพิ่มรสชาติและกลิ่นหอมที่แตกต่างกันออกไป

ขนมตาดม้าถือเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงความชื่นชอบในรสชาติดั้งเดิมและวิธีการปรุงอาหารแบบดั้งเดิมของชาวบุรีรัมย์ ทุกคำที่กัดถือเป็นแก่นแท้ของภูมิภาค และไม่น่าแปลกใจเลยที่ทั้งคนในท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวต่างชื่นชอบ ไม่ว่าจะเสิร์ฟในงานเทศกาลท้องถิ่น งานรวมญาติ หรือแผงขายของริมถนน จานนี้ก็แสดงถึงความกล้าหาญในการทำอาหารของเมืองบุรีรัมย์อย่างแท้จริง

หากคุณเคยไปบุรีรัมย์ อย่าลืมลองขนมตาดม้าดู ปล่อยให้กลิ่นหอมดึงดูดคุณ และปล่อยให้รสชาติของมันทำให้คุณได้สัมผัสรสชาติที่น่าจดจำของภูมิทัศน์การทำอาหารที่หลากหลายของภูมิภาคนี้ มันไม่ใช่แค่อาหารเท่านั้น มันเป็นประสบการณ์ที่ยังคงอยู่ในความทรงจำของคุณเป็นเวลานานหลังจากการกัดครั้งสุดท้าย

ขนมตดหมา (เวือระพอม): ความอร่อยที่ห่อหุ้มด้วยประเพณี

ขนมตดหมา หรือที่คนท้องถิ่นเรียกว่า เวือระพอม หลายๆ คนอาจจะทำให้นึกถึงขนมจาก แต่การเตรียมและรสชาติทำให้ขนมนี้แตกต่างอย่างชัดเจน ห่อด้วยใบตองสดอย่างหรูหรา อาหารอันโอชะนี้สร้างความประหลาดใจที่น่ายินดีเมื่อแกะห่อ

จิตวิญญาณของขนมชิ้นนี้อยู่ที่ไส้ของมัน การผสมผสานกันอย่างลงตัวของแป้งข้าวเหนียว น้ำตาล มะพร้าวอ่อน กะทิรสหวาน เกลือ และน้ำที่มีกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์ที่ได้จากการต้มรากผายลมของสุนัข เป็นหัวใจสำคัญของขนมตาดม้า หลังจากผสมส่วนผสมอย่างพิถีพิถันแล้ว พักส่วนผสมไว้ ให้แป้งขึ้นฟูและซึมซับทุกรสชาติ เมื่อพร้อมแล้ว ส่วนของแป้งนี้จะถูกห่อด้วยใบตอง ปั้นให้เป็นแผ่นยาวๆ แล้วจึงย่างจนสุก เมื่อปอกเปลือกใบกลับหลังการย่าง จะได้รับการต้อนรับด้วยความละเอียดอ่อนที่ไหม้เกรียมและมีกลิ่นหอมเล็กน้อย ซึ่งแสดงถึงความหวาน ความเผ็ดร้อน และกลิ่นควันเล็กน้อย

แม้ว่าขนมตาดม้าแบบดั้งเดิมจะเป็นเมนูคลาสสิกที่หลายๆ คนชื่นชอบ แต่นวัตกรรมก็ยังหามาได้แม้กระทั่งในสูตรอาหารที่ผ่านการทดสอบตามเวลา ชาวบ้านบางคนใส่ใบเตยลงไปผสม ทำให้ขนมมีกลิ่นหอมยิ่งขึ้น

ปัจจุบันขนม ตดหมา ไม่ได้อยู่แค่ในครัวเรือนของบ้านสวนนอกเท่านั้น เข้าไปถึงงานอีเว้นท์ ตลาด และถนนคนเดินต่างๆ ได้รับการนำเสนออย่างเด่นชัดในงาน OTOP (หนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์) โดยเน้นย้ำถึงความสำคัญของการรักษาระดับภูมิภาคนี้ ราคาเพียงชิ้นละ 5 บาท ถือเป็นเมนูดั้งเดิมที่ใครๆ ก็ลิ้มลองได้

โดยพื้นฐานแล้วขนมตัดม้าเป็นตัวแทนที่มากกว่าของหวาน เป็นมรดกทางอาหาร ประเพณี และจิตวิญญาณแห่งการสร้างสรรค์ของชาวบุรีรัมย์ ไม่ว่าคุณจะเพิ่งมาชิมเป็นครั้งแรกหรือเป็นคนรักมายาวนาน ขนมตัดม้าก็พร้อมมอบการเดินทางอันเอร็ดอร่อยที่ทั้งคุ้นเคยและแปลกใหม่

คุณค่าทางยาและอาหารของขนมตดหมา

นางพงศ์ศรี แก้วพรหม อายุ 57 ปี ผู้จัดการการท่องเที่ยวชุมชนบ้านสนวนนอก ให้ความรู้เรื่องพืชพรรณอันเป็นเอกลักษณ์ใจกลาง ขนมตดหมา เรียกในท้องถิ่นว่า “ครัวตดหมา” หรือ ” เวือระพอม” เป็นไม้เลื้อยที่สามารถพบได้ในชื่อ “ต้นกระแป้งโฮ” ในบางภูมิภาค พืชที่พบได้ทั่วไปชนิดนี้เจริญเติบโตในป่าและมักอยู่ใกล้รั้ว เมื่อพืชหรือใบของมันถูกบดและดมกลิ่นก็จะมีกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ออกมา อย่างไรก็ตาม กลิ่นนี้ปฏิเสธคุณสมบัติทางยามากมายของพืช นอกเหนือจากการเป็นส่วนประกอบสำคัญในอาหารอันโอชะในท้องถิ่นแล้ว พืชยังทำหน้าที่เป็นยารักษาโรคอาหารไม่ย่อยและมีผลทำให้ร่างกายเย็นลง ช่วยในการขับก๊าซและอำนวยความสะดวกในการย่อยอาหาร สะท้อนถึงประเพณีนาง ผ่องศรีเล่าว่าผู้สูงอายุในชุมชนได้นำมันมาใส่ไว้ในขนมตัดม้ามานานแล้ว ปัจจุบันนี้ไม่เพียงแต่นำมาใช้ทำขนมเท่านั้น แต่ยังปลูกและขายอีกด้วย กลายเป็นแหล่งรายได้ให้กับชาวบ้าน

ป้าเรียม มัทคำจันทร์ อายุ 67 ปี ชุมชนบุลำดวน อำเภอเมืองบุรีรัมย์ เล่าประสบการณ์ส่วนตัวเกี่ยวกับคุณประโยชน์ทางยาของ “ต้นตดสุนัข” ใบนำมาบดและทาที่ท้อง บรรเทาอาการอาหารไม่ย่อย การต้มและบริโภครากสามารถรักษาโรคต่างๆได้ ป้าเรียบเน้นย้ำถึงคุณประโยชน์ที่หลากหลาย โดยชี้ให้เห็นว่าการนำมาใส่ในของหวาน โดยเฉพาะที่ทำจากแป้งข้าวเหนียว ช่วยในการย่อยอาหาร “ฉันกินมันมาตั้งแต่เด็ก” เธอเล่าด้วยความรักและแสดงความยินดีที่คนรุ่นใหม่ยังคงรักษาประเพณีการทำอาหารนี้ต่อไป สำหรับผู้ที่อยากลองชิมขนมตาดม้าแท้ๆ เธอแนะนำให้ไปเยี่ยมชมบ้านสนวนนอกเพื่อสัมผัสรสชาติดั้งเดิมอย่างแท้จริง

โดยพื้นฐานแล้วขนมตัดม้าไม่ได้เป็นแค่ของว่างเท่านั้น สะท้อนถึงประเพณีที่หยั่งรากลึก ความรู้ด้านการแพทย์ และความเชี่ยวชาญด้านการทำอาหารของชุมชนบุรีรัมย์